Анализа: „Дали Украина ќе ја плати цената на Сирија?“
Во последните години, светските настани поврзани со Украина и Сирија изгледаат сѐ повеќе да се поврзуваат, не само преку геополитичките интереси на големите сили, туку и поради сличностите во стратегиите и последиците од војните што се водат на овие два фронта. Но, сѐ повеќе се поставува прашањето: дали Украина, во својата борба против Русија, ќе ја плати цената која Сирија ја плати за својата долговечна војна? За да се одговори на ова прашање, треба да се разгледаат неколку аспекти.
1. Воената и политичката динамика
Првата и најочигледна паралела помеѓу Украина и Сирија е вклученоста на странски сили. Во Сирија, влегувањето на странски актери како што се Русија, Иран и Турција, значително го интензивираше конфликтот, претворајќи ја земјата во глобален и регионален воен фронт. Украина, пак, се наоѓа во слична ситуација, со голем број на вклучени надворешни сили, вклучувајќи ја НАТО алијансата, која активно ја поддржува со воена помош, и Русија, која има директна воена интервенција.
Сирискиот конфликт доведе до деградација на земјата, нарушување на нејзините инфраструктурни капацитети и значителни човечки жртви. Иако војната во Украина, особено со започнувањето на руската инвазија во 2022 година, претставува различен облик на конфликт, сличните геополитички фактори и поддршката што Украина ја добива од Западот ги создаваат ризиците за долготрајна и разрушителна војна која би можела да има слични ефекти на земјата.
2. Цената на инфраструктурата и економијата
Една од најтешките последици за Сирија беше уништувањето на нејзината инфраструктура. Големи делови од земјата се разурнати, со стотици илјади изгубени животи, а милиони луѓе се раселени. Украина веќе страда од сериозно уништување на инфраструктурата, што е очигледно во поголемите градови како Киев, Харков и Мариупол. Разрушената индустрија, разрушените домови и уништените патишта и мостови ќе ја тераат Украина на големи економски трошоци за рехабилитација и обнова, нешто што Сирија го доживеа, но често со мал успех.
Подобро финансирање и брза реконструкција ќе зависат од надворешните партнери и нивната посветеност за помош, но ако се следи примерот на Сирија, може да се претпостави дека нивната помош ќе биде ограничена и подложна на политички интереси. Сирија, после децениски конфликт, се соочува со мали перспективи за брзо закрепнување, а во Украинскиот случај, исто така, постои загриженост дали глобалните економски сили ќе бидат подготвени да ја платат високата цена за обнова.
3. Долготрајни последици за населението
Конфликтот во Сирија има долгогодишни последици за населението. Милioni луѓе се раселени внатре во земјата или како бегалци во соседни држави, а социјалната структура е сериозно нарушена. Украинските бегалци, слично на сириските, се соочуваат со огромни тешкотии во странство, а дома земјата е преполна со повредени и депресивни луѓе. Политичкиот и социјалниот хаос што може да настане во случај на продолжување на конфликтот, исто така, ќе ја постави Украина во позиција слична на онаа во Сирија, каде што, по повеќе од една декада на конфликт, социјалните, економските и културните структури се распаднале.
4. Меѓународните односи и дипломатијата
Сирискиот конфликт ја постави Русија и нејзините сојузници против меѓународната заедница која го поддржа сирискиот опозиционен блок. Украина, пак, е ставена на спротивната страна, со поддршка од САД и Европа. Сепак, како што Сирија не можеше да избега од рускиот влијание, така и Украина мора да биде свесна за реалноста дека Русија има амбиции да ја контролира геополитичката ситуација во Источна Европа, што ја прави земјата изложена на воен и економски притисок за многу подолг период.
5. Заклучок: Историските паралели и ризиците за Украина
Украина и Сирија можеби не се во исти воени ситуации, но имаат многу слични геополитички и економски предизвици. Доколку војната продолжи да се интензивира, Украина би можела да ја плати цената која Сирија веќе ја платила во текот на деценијата на војна. Уништена инфраструктура, огромни човечки жртви, бегалци, социјални и економски кризи се само некои од последиците што и Украина би можела да ги доживее, освен ако не дојде до дипломатски решение на конфликтот. Со оглед на тоа што односите на Украина со меѓународните партнери се клучни за нејзината обнова, времето ќе покаже дали светот ќе ја издржи цената на поддршка или ќе го следи примерот на Сирија.