1 јуни 2024 година, Скопје, Македонија – Светскиот Македонски Конгрес (СМК) за неуставно го смета соопштението од кабинетот на претседателот на Собранието, Африм Гаши, дека “Претседателот на Собранието го остварува правото на употреба на албанскиот јазик во службената комуникација, што е загарантирано со Уставот, важечките закони и прописите на Собранието. Ова законско право ќе го остварува во текот на целиот мандат”, како реакција по преставката на пратеничката од СДСМ Бисера Костадиновска Стојчевска заради заклетвата што ја даде на конститутивната седница на Собранието – прво на албански јазик, па на македонскиот јазик.
Кон оваа рашомонијада придонесуваат и уставните судии во злосторничко здружение со Владата на СДСМ и ДУИ за суспензија на уставно-правниот поредок и правата и слободите на граѓаните, затоа што под претседателство на Добрила Кацарска, Уставниот суд се прогласи за ненадлежен да ја оценува уставноста на указите за прогласување на законите, а Законот за употреба на јазиците се’ уште е во фиока, поради што се создадени услови Собранието да го објавува во “Службен весник” секој закон без потпис на претседателот на државата на указот за негово прогласување, односно станува бесмислена објавата на указот за прогласување на законите само со потпис на претседателот на Собранието!
СМК потсетува дека во согласност со Амандманот V став 4 од Уставот “Кој било граѓанин кој живее во единиците на локалната самоуправа во која најмалку 20% од граѓаните зборуваат службен јазик различен од македонскиот јазик, во КОМУНИКАЦИЈАТА со подрачните единици на министерствата, може да употреби кој било од службените јазици и неговото писмо. Подрачните единици надлежни за тие единици на локална самоуправа одговараат на македонски јазик и неговото кирилско писмо, како и на службениот јазик и писмо што го употребува граѓанинот. Секој граѓанин во КОМУНИКАЦИЈА со министерствата може да употребува еден од службените јазици и неговото писмо, а министерствата одговараат на македонски јазик и неговото кирилско писмо, како и на службениот јазик и писмото што го употребува граѓанинот.“
СМК потсетува дека Африм Гаши како граѓанин, во комуникацијата со Собранието може да го користи и албанскиот јазик, меѓутоа тој како претседател на Собранието не е странка во постапка на комуникација со Собранието, туку пратеник, а бидејќи во согласност со Амандманот V став 1 од Уставот “на целата територија во Република Македонија и во нејзините меѓународни односи службен јазик е македонскиот јазик и неговото кирилско писмо“, тој е должен кога претседава со седниците на Собранието истите да ги води на македонски јазик и неговото кирилско писмо, иако пратеник од заедница чии припадници зборуваат јазик различен од македонскиот јазик а кој го зборуваат најмалку 20% од граѓаните, има право на седниците на Собранието и на седниците на работните тела да зборува и на тој јазик.
СМК смета дека независно од етничкото потекло на претседателот на Собранието, материјалите кои ги добива, односно доставува, не смеат да бидат на македонскиот и на албанскиот јазик на половина страница по должина на секој лкист хартија каква што неуставна пракса воведе претходниот претседател на Собранието Талат Џафери кому никој не му се спротиставуваше, туку на посебен лист на македонски јазик и неговото кирилско писмо, а за пратениците Албанци и на посебен лист на албански јазик и неговото писмо.
СМК оценува, ако сите се еднакви пред Уставот и законите, неприфатливо е седниците на Собранието и седниците на работните тела да се водат на албански јазик доколку претседател е Албанец по потекло, наспроти пратениците кои не се Македонци по потекло или Албанци по потекло, а се двотретинско мнозинство во Собранието!
Македонскиот јазик и неговото кирилско писмо во државата Македонија не е службен јазик на целата територија и во нејзините меѓународни заради мајоризација врз другите, туку за да се разберат сите! Во спротивно мнозинството се става под режим на апртхејд од само едно малцинство, што претставува преседан во светската историја на народите и државите!
Во таа смисла, валидни списи во сите постапки пред управните и судските органи може да бидат само на македонски јазик и неговото кирилско писмо, во случај на судир на преводите поради неточен превод и намерни или ненамерни грешки!
